دندانپزشکی ارتباط مستقیم بادهان ودندان دارد.کسانی که دراین رشته تحصیل میکنندمیتوانندتشخیص، درمان وپیشگیری بیماری های دهانی و دندانی راانجام دهند.
درگذشته این رشته به دندانسازی معروف بودکه ازدوبخش تئوری و عملی تشکیل میشود.بحث عملی آن دندانسازی و بخش تئوری آن مربوط به پزشکی میشود.
تاریخچه دندانپزشکی وقدمت دندانپزشکی حدودابه اندازه تاریخ بوجودآمدن بشروتمدن باستانی است که براساس شواهد به ۷۰۰۰سال قبل ازمیلادبرمیگرددوبقایای دندان های حفرشده ای از دوره های اولیه هاراپان دیده شده است که نشان میدهدجراحی دندان ازاولین تخصص هادرپزشکی بوده است .
اولین دانشکده دندانپزشکی درجهان دربینبرج، اوهایودرسال ۱۸۲۸توسط دکترجان هریس افتتاح شدوبه بهداشت دردندانپزشکی بسیارکمک کرد.این دانشکده درحال حاضربه موزه دندانپزشکی تبدیل شده است.
شایع ترین بیماری های دهان و دندان پوسیدگی وپریودنتال یاهمان بیماری های لثه است که برای جلوگیری ویادرمان های آن به دندانپزشکی بایدمراجعه کنیم. درمان هایی که معمولان انجام میشودشامل ترمیم، جراحی دندان، ترمیم، درمان کانال ریشه، زیبایی است.
بیماری های دهانی مانندالتهاب و عفونت امکان داردبرسلامتی کلی بیمارتاثیربگذاردوشرایط بوجودآمده ممکن است نشانه ایی از پوکی استخوان، دیابت، بیماری سلیاک و یاسرطان باشد.ومطالعات بسیاری نشان داده است که بیماری های لثه باعث افزایش مبتلاشدن به دیابت، بیماری های قلبی، وزایمان زودرس میشود
تخصصهای دندانپزشکی شامل حوزههای مختلفی است که هرکدام به ارائه خدمات ویژهای برای بهبود سلامت دهان و دندان بیماران میپردازند. از جمله این تخصصها میتوان به ریشه درمانی اشاره کرد که برای درمان عفونتها و مشکلات مرتبط با کانال ریشه دندان انجام میشود. آسیبشناسی دهان، فک و صورت نیز یکی دیگر از تخصصهاست که به بررسی و تشخیص بیماریهای ناحیه دهان و فک و صورت میپردازد. رادیولوژی دهان و فک و صورت برای تشخیص دقیقتر مشکلات با استفاده از تصویربرداری پیشرفته کاربرد دارد.
ارتودنسی به عنوان یکی از تخصصهای پرکاربرد، بر اصلاح ناهنجاریهای دندانی و فکی تمرکز دارد. همچنین، دندانپزشکی کودکان به طور خاص برای رسیدگی به مشکلات دندانهای کودکان و ارائه مراقبتهای ویژه برای این گروه سنی طراحی شده است. در زمینه سلامت لثهها، لثه درمانی به درمان و پیشگیری از بیماریهای لثه اختصاص دارد.
تخصص دیگر، پروتز درمانی است که در آن به جایگزینی دندانهای از دسترفته یا ترمیم دندانها با استفاده از پروتزهای متحرک یا ثابت پرداخته میشود. بیماریهای دهان و فک و صورت یکی دیگر از حوزههای تخصصی است که به تشخیص و درمان بیماریهای پیچیده در این نواحی میپردازد. در کنار این موارد، بهداشت عمومی دهان و دندان به منظور پیشگیری از مشکلات دهان و دندان و آموزش مراقبتهای بهداشتی اهمیت دارد.
در حوزه زیبایی، دندانپزشکی زیبایی و کاشت دندان به بهبود ظاهر و عملکرد دندانها اختصاص دارند. همچنین، تخصص دندانپزشکی اطفال به ارائه خدماتی مختص کودکان، شامل پیشگیری و درمان مشکلات دندانهای شیری، پرداخته میشود. علاوه بر این، بازسازی یا ترمیم دندانها نقش مهمی در حفظ عملکرد و زیبایی دندانهای آسیبدیده ایفا میکند. این تخصصها به صورت یک مجموعه منسجم عمل میکنند تا سلامت دهان و دندان بیماران به بهترین شکل ممکن تامین شود.
ویزیت بیمارانی که ازمشکلات وبیماری های دهان ودندان رنج میبرند.پیشگیری وبرنامه ریزی برای سلامتی دهان ودندان.درمان مشکلات دندانی مانندعصب کشی، کشیدن دندان، پرکردن پوسیدگی ها، اصلاح مشکلات جویدن، سفیدکردن دندان،فلوراید درمانی، پل دندان یا بریج دندان، تجویزداروبرای مشکلات دندانی ، تشخیص مشکلات دندانی، ایجادبرقراری بابقیه کارکنان درجهت اهمیت دادن به بیماران،ترویج سلامت دهان وجلوگیری ازخرابی دندان، تفسیرنتایج تست های تشخیصی وایکس ری،تجویزآزمایش های تشخیصی برای مشکلات داندان ها مانندرادیوگرافی دندانی، انجام تمامی مراحل جراحی ودرمان برای برداشتن خرابی های موجوددردندان ها، تیم دندان پزشکی بایدمحیطی امن برای بیماران ایجادکنندو درصورت بوجودآمدن مشکلات برای بیماردرحین درمان به کمک بیماربشتابند.داشتن تجهیزات تشخیصی ومعاینات کامل به دندانپزشک امکان میدهددراسرع وقت مشکل راشناسایی ودرمان نمایید.
ارتودنسی یک کلمه فرانسوی میباشد و یکی ازرشته های تخصصی دردندانپزشکی می باشد. یکی از مهمترین رشته های تخصص در دندانپزشکی ارتودنسی می باشد. و جزو اولین تخصص های معرفی شده در این رشته پزشکی می باشد. تصحیح مال اکلوزیون و یا جفت کردن دندان های نامناسب کار ارتودنسی می باشد. برای تغییر رشددندان ها در آرواره و تغییر الگویی در آن ها و تصحیح موقعیت دندان ها با ارتودنسی می باشد. ارتودنسی را با دوحالت میتوان انجام داد با دستگاه متحرک و دستگاه ثابت.دستگاه متحرک، دستگاه هایی هستندکه درطول درمان بیمار میتوان آن ها را از دهان خارج کند و به تجویز پزشک گاهی این خارج کردن ها باید محدود باشد و در زمان های خاص بایدا ین اتفاق بیفتد مانند زمان غذاخوردن یا مسواک زدن و به پلاک معروف است.
دستگاه ثابت به دستگاه هایی گفته میشود که در طول درمان توسط بیمار اصلا از دهان خارج نمیشود و این دستگاه از براکت و سیم تشکیل شده است. اجزای کوچکی که توسط پزشک با چسب های خاص روی دندان ها چسبانده میشود براکت نام دارد و اصطلاحی که بین مردم رایج است سیم کشی و یاسیم بستن دندان می باشد.
یکی دیگرازتخصص ها دردندانپزشکی درمان بیماری های لثه ایی است و به آن پریودنتیست یا متخصص پریو گفته میشود. که در زمینه پیشگیری، درمان وتشخیص بیماری های بافت نرم وسخت دردهان بیماری های لثه با این تخصص میباشد و خدمات دیگری مثل درمان بیماری های لثه، جراحی های محدود، کاشت دندان یاایمپلنت، زیبایی، بازسازی و پیونداستخوان، و...رامتخصص لثه انجام میدهد. این متخصص در درمان التهاب دهانی نیز فعالیت میکند.
افرادی با بیماری های خاص مانند دیابت، بیماری های قلبی و حتی زنان باردار باید برای درمان مشکلات دندانی خود زیر نظر متخصص لثه یا متخصص پریو باشند. بیماری های لثه ایی یک بیماری جدی است که اگر به درمان آن نپردازید باعث از دست دادن دندان ها خواهد شد.
یکی از تخصصهای مهم در دندانپزشکی، متخصص پروتز دندان است. متخصص پروتز به طور خاص بر روی پروتزهای دندانی تمرکز دارد و مسئولیت تشخیص، درمان، توانبخشی، و حفظ عملکرد دهان را بر عهده دارد. همچنین، متخصص پروتز به حفظ ظاهر و سلامتی بیمارانی که دندانهای خود را از دست دادهاند یا دارای دندانهای ناقص هستند که نیاز به جایگزینی دارند، کمک میکند. بازسازی و ترمیم دندانهای طبیعی و جایگزینی دندانهای از دست رفته، از وظایف اصلی متخصص پروتز است. دندانهای از دسترفته یا کشیدهشده میتوانند با دندان مصنوعی، ایمپلنت یا بریج جایگزین شوند که این فرآیند نیازمند دانش و مهارت متخصص پروتز است.
متخصصین پروتز آموزشهای ویژهای در زمینه درمان شرایط پیچیده دندانی، ترمیم دندانهای آسیبدیده، و جایگزینی زیبایی دندان دیدهاند. آنها نه تنها بر عملکرد دندانها تمرکز دارند، بلکه بهبود ظاهر و افزایش اعتمادبهنفس بیمار را نیز مدنظر قرار میدهند. این متخصصان همچنین در همکاری با سایر دندانپزشکان و ارائه یک برنامه درمانی جامع برای بیماران، نقش کلیدی ایفا میکنند. با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از تجهیزات مدرن، متخصصین پروتز میتوانند درمانهای پیشرفتهتری برای جایگزینی و ترمیم دندانها ارائه دهند. توانایی آنها در ارائه راهکارهای شخصیسازیشده، بیماران را در دستیابی به لبخندی زیبا و عملکردی مناسب یاری میکند.
یکی دیگر ازشاخه های رشته دندانپزشکی، متخصص دندانپزشکی اطفال می باشد که از نوزادی، کودکی تانوجوانی برای پیشگیری و درمان با این متخصص انجام میشود. این تخصص اولین بار توسط انجمن دندانپزشکی درآمریکا، کالج دندانپزشکی کانادا و کالج جراحان دندانپزشکی استرالیا به عنوان تخصص شناخته شد. در این تخصص تمرکز روی رشددندان کودکان و نوجوانان، صدمات بیماری های دندانی، پیشگیری و.... می باشد. دندانپزشکان عمومی اگر بخواهند در این تخصص فعالیت مستمر داشته باشند۲الی۳سال در این رشته به صورت تخصصی تحصیلات خودرا ادامه میدهند ومدرک متخصص اطفال دریافت میکنند. تفاوتی که بین دندانپزشک عمومی و متخصص اطفال وجود دارد ارتباط گیری باکودکان را بایدبدانند متخصص کودک اهمیت ویژه ایی برای پوسیدگی در دندان های کودکان قائل است .به تزئین های داخل مطب توجه میکند. متخصص اطفال باید روانشناسی کودک را بداند. باورود کودکان به نوجوانی نقش دندانپزشک هم تغییر میکند آنهاباید متوجه این تغییرات بشوند و فعالیت خود را در این راستا ادامه دهندتا نیازهای این گروه را بتوانند برآورده کنند.
تفاوت دندانپزشک عمومی با متخصص: راهنمای کامل انتخاب برای درمان بهتر دندانها
بسیاری از افراد نمیدانند که بین دندانپزشکان عمومی و متخصصان دندانپزشکی تفاوتهای اساسی وجود دارد. اگر شما هم جزو این دسته هستید، نگران نباشید. در این مقاله به بررسی دقیق این تفاوتها میپردازیم تا بتوانید برای درمان دندانهای خود بهترین تصمیم را بگیرید.
تفاوت اصلی: مدت زمان تحصیل و تخصص
دندانپزشکان عمومی پس از طی ۶ سال تحصیل در دانشگاه، مجوز فعالیت در حوزه عمومی دندانپزشکی را دریافت میکنند. این در حالی است که دندانپزشکان متخصص پس از پایان دوره عمومی، در آزمونهای تخصصی شرکت کرده و در یکی از رشتههای تخصصی دندانپزشکی ادامه تحصیل میدهند. این دورههای تخصصی که بسته به رشته مورد نظر متفاوت است، به متخصصان امکان میدهد خدمات پیچیدهتر و حرفهایتری ارائه دهند.
اگر علاقهمند هستید بیشتر درباره این تفاوتها بدانید، تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.
بررسی سلامت دهان و دندان: دندانپزشک عمومی میتواند از طریق معاینات چشمی یا انجام آزمایشهای مرتبط، وضعیت سلامت دهان و دندان را ارزیابی کند. این معاینات میتواند شامل بررسی پوسیدگی دندان، سلامت لثه و ساختار دندانها باشد. تجویز رادیوگرافی با اشعه ایکس: برای تشخیص دقیقتر مشکلات دندانی، دندانپزشک عمومی ممکن است رادیوگرافی دندانها را تجویز کند. این تصاویر به پزشک کمک میکند تا پوسیدگیهای پنهان، شکستگیهای جزئی و سایر مشکلات را شناسایی کند. جرمگیری دندانها: یکی از رایجترین خدمات دندانپزشک عمومی، جرمگیری دندانها است. این فرآیند برای حذف پلاکهای سخت و رسوبات ایجادشده بر روی دندانها انجام میشود که در اثر مصرف مواد غذایی رنگی یا رعایت نکردن بهداشت دهان به وجود آمدهاند. ترمیم دندانهای پوسیده: دندانپزشکان عمومی میتوانند پوسیدگیهای سطحی دندانها را ترمیم کنند. اما اگر شدت پوسیدگی بالا باشد یا نیاز به درمانهای پیچیدهتری وجود داشته باشد، بیمار را به متخصص ترمیم و زیبایی ارجاع میدهند. کشیدن دندان: در صورتی که دندانی قابل نگهداری نباشد و دندانپزشک عمومی تجربه کافی داشته باشد، میتواند این کار را انجام دهد. با این حال، در موارد پیچیدهتر ممکن است بیمار به جراح فک و صورت ارجاع داده شود. درمان ریشه (عصبکشی): درمان ریشه زمانی انجام میشود که پوسیدگی به عصب دندان رسیده باشد. دندانپزشک عمومی میتواند عصبکشیهای ساده را انجام دهد، اما در موارد خاص مانند شکستگی ریشه یا عصبکشی مجدد، بیمار باید به متخصص درمان ریشه ارجاع شود.
متخصص دندانپزشکی کودکان (اطفال): این متخصصان برای کودکان، از نوزادی تا نوجوانی خدمات ارائه میدهند. خدمات شامل آشنا کردن کودکان با محیط دندانپزشکی، کاهش استرس، ترمیم پوسیدگی دندان، درمان آبسه و حتی ارائه خدمات با بیهوشی در صورت نیاز است. متخصص درمان ریشه (اندودنتیست): این متخصصان در تشخیص و درمان بیماریهای مرتبط با ریشه دندان تخصص دارند. عصبکشی مجدد، درمان شکستگی ریشه و جراحیهای انتهایی ریشه از جمله خدمات این متخصص است. متخصص دهان، دندان و فک (پریودنتیست): این متخصصان بیماریهای نادر دهان و دندان را تشخیص و درمان میکنند و به بیماران خاص مانند افراد تحت شیمیدرمانی یا با مشکلات قلبی خدمات ویژه ارائه میدهند. متخصص ارتودنسی: متخصص ارتودنسی در زمینه اصلاح بینظمی دندانها و مشکلات فکی فعالیت میکند. خدمات شامل ارتودنسی ثابت و متحرک برای کودکان و بزرگسالان است که نقش بسزایی در زیبایی لبخند دارد. متخصص لثه (پریودنتولوژیست): این متخصص به پیشگیری و درمان بیماریهای لثه میپردازد. خدمات شامل جراحی لثه، بازسازی استخوان، و کاشت ایمپلنت است. جراح فک و صورت: جراحان فک و صورت وظایفی همچون کشیدن دندان عقل نهفته، کاشت ایمپلنت، و جراحی برای اصلاح مشکلات فک و صورت را انجام میدهند. متخصص ترمیم و زیبایی: این متخصصان در زمینه ترمیم دندانهای با شدت پوسیدگی بالا و ارائه خدمات زیبایی مانند طراحی لبخند، بلیچینگ، لمینت و کامپوزیت فعالیت میکنند.